Wat?

Jongeren gaan in de eerste plaats met hun vragen en problemen bij leeftijds- of leefstijlgenoten (‘peers’) te rade. Ze zoeken steun bij elkaar. Peer support is een manier van samenwerken en elkaar ondersteunen. Peers helpen elkaar met behulp van eigen kennis, inzichten en ervaring. ‘Peer’ betekent dat je op vele manieren gelijkwaardig bent en/of in gelijkaardige omstandigheden verkeert.5

Vormen

Er zijn verschillende vormen van peer support1, 6:

  • Als peer leader ben je een gastheer/gastvrouw voor de eerstejaarsleerlingen en maak je hen wegwijs in de school
  • Als peer tutor help je medeleerlingen bij het leren en uitvoeren van studietaken en werkzaamheden op school
  • Als peer mentor ben je een raadgever en een rolmodel, waarmee een medeleerling zich kan identificeren.
  • Als peer coach leid je een groep leerlingen bij (onderwijs)activiteiten binnen de school of het schoolterrein en kan je ook een rol spelen bij de brede school.
    Een Brede School is een samenwerkingsverband tussen verschillende sectoren die samen werken aan een brede leer- en leefomgeving in de vrije tijd én op school, met als doel maximale ontwikkelingskansen voor alle kinderen en jongeren.
  • Als vertrouwensleerling geef je laagdrempelige hulpverlening in de vorm van het aanhoren van problemen en het geven van advies
  • Als peer mediator bemiddel je om conflicten tussen peers te helpen oplossen
  • Als peer educator geef je voorlichting aan je peers

Voordelen

Peer support in het onderwijs heeft tal van voordelen, zowel voor leerlingen, leerkrachten als voor de school1-12.

  • Voor de leerlingen
    • Ontwikkeling van sociale en communicatieve vaardigheden: leren luisteren en communiceren, leren samenwerken, leren omgaan met conflicten, empathisch vermogen, assertiviteit
    • Ontwikkelen van cognitieve vaardigheden: betere schoolprestaties
    • Ontwikkelen van metacognitieve vaardigheden: meer en beter gebruik van leerstrategieën en studievaardigheden
    • Beter welbevinden: meer zelfvertrouwen, positiever zelfbeeld, hoger veiligheidsgevoel
    • Groei van waarden: meer verdraagzaamheid en begrip, meer verantwoordelijkheid
    • Groei van assertiviteit, zelfstandigheid, …
    • Sterkere verbinding met school
    • Actief burgerschap in een multiculturele samenleving
    • Vlottere overgang naar het hoger onderwijs
    • …
  • Voor de leerkrachten
    • Tijdwinst: passend onderwijs wordt gemakkelijker, hoger rendement lessen
    • Minder stress: ‘Ontzorgen’ van de leerkracht, ondersteuning door leerlingen
    • …
  • Voor de school
    • Beter schoolklimaat: positieve verbinding school en leerlingen, een culturele schoolnorm van helpen en zorgen, minder conflicten, minder pestgedrag, sociale cohesie en veiligheid
    • Beter schoolimago
    • …

Referenties

1Deboutte, G. (2008). Pesten en geweld op school: handreiking voor een daadkrachtig schoolbeleid. In opdracht van Minister F. Vandebroucke, Vlaams minister van Onderwijs en Vorming. Verkregen via http://www.ond.vlaanderen.be/antisociaalgedrag/pgs/

2De Groof, S., Elchardus, M., & Stevens, F. (2001). Leerlingenparticipatie in het secundair onderwijs, tussen theorie en praktijk. TOR 2001/15

3Departement onderwijs en vorming (2015). Werken aan een verbindend schoolklimaat: hoe reageert jouw schoolteam doeltreffend op pesten?

4Kinable, H. (2006). Dossier werken met peers. Vereniging voor alcochol en andere drugproblemen vzw. Brussel: Frieda Matthys.

5Luigies, E. (2006). Peer support in Nederland: een methode om leerlingen te leren samenwerken en elkaar te ondersteunen

6Luigies, E. (2006). Peer support: leerlingen ondersteunen elkaar binnen een nieuw didactisch concept.’s-Hertogenbosch: CINOP.

7Petit, R., Thomsen, M., Verheijen, E. (2013). Support voor peer support? De opbrengsten van begeleiding door ouderejaarsstudenten in het MBO. ‘s-Hertogenbosch: ECBO.

8Project verbondenheid (z.d.). Werken aan verbondenheid: teamgericht werken aan een positief schoolklimaat in het secundair onderwijs.

9SIHO (2012). Peer support in hoger onderwijs.

10Topping, K.J. (2005). Trends in peer learning. Educational psychology, 25 (6), 631-645. DOI 10.1080/01443410500345172

11Van Thienen, P. (2010). Peer mediation in de praktijk. IVO, 31 (121), 16- 24,

12Vlaamse onderwijsraad (2015). Reflectie van het overlegplatform welbevinden en pesten van de Vlaamse Onderwijsraad door de voorzitter, Marianne Coopman